Workshop Warmte en Energie bij Kindercampus Joseph, Lisse

Op dinsdag 9 maart arriveerden we om 13:00 uur bij Kindercampus Joseph in Lisse. Michael en Kars, leerlingen van klas PIE 4, stonden al te wachten. Arthur, ook PIE klas 4, was met mij meegereden. Frank Brouwer van Brouwer Installatietechniek kwam aanlopen met alle materialen voor het werkstuk. Gewapend met mondkapje en met het raam open begon Frank zijn inleiding over energie en en warmte. De klas had een negatieve ervaring met de warmtepomp van hun school die ook na 2 jaar nog niet goed was ingeregeld. Of de kou in de klas was het gevolg van de open ramen vanwege corona maatregelen, dat kan ook. De warmtepomp was wel een uitkomst tijdens de hete dagen in de zomer want hij blijkt juist dan voor goede verkoeling te zorgen.
Bemoedigend om te horen was wel dat bij veel leerlingen thuis zonnepanelen op het dak liggen en dat ook het dak van de prachtige nieuwe school vol met panelen ligt. Volgens Frank is het goed mogelijk om met zonnepanelen en andere aanpassingen te zorgen dat er geen gas meer nodig is om een huis te te verwarmen. Hij is daar dagelijks mee bezig in grote en kleine projecten.

Om daar iets van gevoel mee te krijgen had Frank een werkstukje meegenomen van een miniatuur windmolen met een echt zonnepaneeltje. De leerlingen én de juf gingen er mee aan de slag en ze bleken allen handig genoeg om de klus te klaren. Natuurlijk was de steun van Arthur, Michael en Kars zeer welkom. Deze jongens zijn óf geboren met twee rechter handen óf collega Kees Laan heeft ze in de afgelopen twee jaar heel veel bij kunnen brengen. De samenwerking verliep prima en vooral bij het monteren van de stroomdraadjes was de steun van deze vakmensen extra welkom. De hele workshop bleek een welkome afwisseling te zijn voor de leerlingen die steevast een ‘WOW’ lieten horen als ook hun molentje begon te draaien. We werden hartelijk bedankt en verlieten met spijt én een goed gevoel deze lieve kinderen die nu allen wellicht installateur willen worden.

Van der Hulst 16 maart 2021, 3e klas PIE

De bus stond op tijd klaar, Kees en Charles hadden de leerlingen van klas 3 PIE goed voorbereid en de groep in twee gedeeld. Het was comfortabel reizen met deze prachtige bus. Aangekomen in Voorhout werden we ontvangen door Yvonne en Jolien. Yvonne had een presentatie voorbereid over de techniek achter plus op de meter (POM). Jolien ging met een groep naar de bouwplaats en naar een modelwoning.

Bij de modelwoning valt op dat de daken nagenoeg vol liggen met kleine zonnepanelen die lijken op de ouderwetse dakpannen. Je kunt goed zien dat het geen dakpannen zijn maar het uiterlijk is op geen enkele manier storen op opvallend. Je ziet de optimale integratie van zonnepanelen want, het valt nauwelijks op dat het zonnepanelen zijn. Binnen gekomen lijkt het een normale maar zeer netjes afgewerkte woning waar geen radiator te vinden is behalve één in de badkamer, om je handdoek op te laten drogen. En vervolgens kwamen we in de technische ruimte die elke woning van Van der Hulst tegenwoordig heeft. En dan kijk je je ogen uit. Jolien wist alles te vertellen over de warmtepomp waarvan de installatie wel deels duidelijk zichtbaar is aan de buitenkant. In de technische ruimte blijkt het een vrij groot apparaat dat werkt in combinatie met een aantal verschillende apparaten. Een grote boiler die niet alleen voor opslag van warm water dient maar ook voor opslag van energie, door temperatuur van het water slim te regelen. Een unit die de ventilatie regelt en warmte terugwint uit de lucht die naar buiten gaat. Een huisbatterij waarin energie wordt opgeslagen. En daarnaast een aantal regelunits die maken dat het huis ook een virtuele (energie-) verbinding heeft met de ander huizen in de buurt.

Als alles goed gaat wordt het overschot aan energie dat het huis opwekt – en dus niet nodig heeft – tegen de hoogste prijs verkocht ‘op de markt’. Maar ook een deelauto van de buurt dient als opslag. Van de praktijk die we zagen zorgde voor veel herkenning bij de leerlingen. “Die leidingen maken wij ook.” “Die verbindingen ken ik.” “Dat monteren wij ook op school.” Maar er waren ook nieuwe dingen die nu wel benoemd zijn en die de leerlingen gezien hebben, maar waar ze zelf nog even niet zoveel vragen bij hadden. Tot we naar Yvonne van der Hulst gingen voor nog meer achtergrond informatie. Yvonne vertelde ons over het ontwerp van deze huizen en de bedoeling van al die energie zuinige bouw. Toen bleek dat zelfs de gegarandeerde €18,- vast recht die de huiseigenaren moeten betalen per maand voor een enkeling al teveel was. Onze leerlingen blijken helemaal los van ’the grid’ te willen en de grote energie maatschappijen niet nodig te hebben. Dat was een kolfje naar de hand van Yvonne die stelde dat, als ze een wijk van 1000 soortgelijke woningen mocht bouwen, deze voldoende energie op zouden leveren voor nog eens 100 andere woningen. Dat maakte wel indruk. Ik geloof dat onze leerlingen zeker wel een baan ambiëren in de bouw van dergelijke high tech woningen. Trouwens, we kwamen er de vader van één van onze leerlingen al tegen die zijn zoon maande om wel goed op te letten. Prachtig toch, die driehoek Leerling – ouder – school. Die driehoek breiden we de komende jaren uit naar een vierhoek. Het bedrijfsleven is de vierde partner in ons onderwijsproces als het aan Sterk TechniekOnderwijs ligt én aan de docent PIE, Kees Laan.

Kortom, de algehele ervaring is dat dit een zeer interessante en nuttige excursie was.

Veel dank aan Van der Hulst Bouwbedrijf, speciaal Yvonne en Jolien.

Binnenkort volgen nog de 4e jaars PIE en de collega’s voor een excursie naar dit bouwproject.